Σημαντικές πρωτοβουλίες για την Ιστορία της Μεσσηνίας και της Καλαμάτας του 1821 με αφορμή τα 200 έτη από τη ελληνική επανάσταση.
Η Καλαμάτα και εν γένει η Μεσσηνία είναι ένας χώρος που πολλές δεκαετίες τώρα τιμά τα μεγάλα γεγονότα της Παλιγγενεσίας του 1821, είτε με πανελλήνιας απηχήσεως εκδηλώσεις μνήμης (πχ. Μανιάκι, Ναβαρίνο) είτε με ιστορικές αναπαραστάσεις, όπως η Απελευθέρωση της Καλαμάτας στις 23 Μαρτίου. Το 1821 αποτελούσε πάντα ένα σημείο αναφοράς στο παρόν του τόπου μας.
Αυτή η διαπίστωση γίνεται πιο έντονη εν όψει της συμπληρώσεως 200 ετών από το 1821 μέσα στην επόμενη χρονιά.
Ήδη σύλλογοι και πολίτες από την Μεσσηνία σε συνεργασία με άλλους συλλόγους Ιστορικής Αναβιώσεως από Νομούς της Πελοποννήσου (αλλά και άλλων περιοχών) προχώρησαν το θέρος του 2020 στην ολοκλήρωση 2 δραματοποιημένων ταινιών-ντοκιμαντέρ με θέμα την Ιστορία του 1821 στην Πελοπόννησο, σε γεγονότα μάλιστα με έντονη παρουσία και δράση επαναστατών από τα χωριά και τις πόλεις της Μεσσηνίας. Τον γενικό συντονισμό και την σκηνοθεσία είχε ο εκ Καλαμάτας ερασιτέχνης εικονολήπτης κ. Ιωάννης Κ. Μουτσούλας, που από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο του 2020 συνεργάστηκε με πλήθος εθελοντών ηθοποιών, που γνώρισαν από κοντά τους χώρους όπου γράφτηκε η Ιστορία του 1821. Το σενάριο και τους διαλόγους των ταινιών έγραψε ο φιλόλογος και συγγραφέας κ. Γεώργιος Κουρκούτας, Γραμματέας του Συλλόγου Φίλων Ιστορίας «Χαράλαμπος Βιλαέτης», καταγόμενος εκ μητρός από τα Φιλιατρά, που συνεργάστηκε για πρώτη φορά με τον κ. Μουτσούλα, με θετική απήχηση κατά γενική ομολογία.
Οι 2 ταινίες έχουν ως θέμα «Η Πολιορκία και η Άλωση του Λάλα» και «Η Μάχη των στενών του Αγίου Αθανασίου Καρύταινας». Στην πρώτη, που έλαβε χώρα τον Μάιο και Ιούνιο του 1821, συμμετείχαν οι Ντρέδες της Τριφυλίας με επικεφαλής τον Κωνσταντή Μέλιο και στην δεύτερη (που έγινε στις 27 Μαρτίου 1821) έλαβαν μέρος Μεσσήνιοι υπό τον Μητροπέτροβα και Μανιάτες υπό τον Ηλία Μαυρομιχάλη, αλλά και ο Κολοκοτρώνης με τους Πλαπουταίους.
Η συμμετοχή Μεσσηνίων στην εν γένει προσπάθεια. Από την Μεσσηνία στα γυρίσματα των ταινιών συμμετείχαν ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Αγίας Τριάδος» Καλαμάτας και οι «Ελληνομνήμονες» Καλαμάτας. Από την Ηλεία συμμετείχαν ο Σύλλογος Φίλων Ιστορίας «Χαράλαμπος Βιλαέτης» και ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λάλα «Ο Άγιος Κωνσταντίνος» και από την Αχαΐα ο Σκοπευτικός Όμιλος παραδοσιακών όπλων Πάτρας, ενώ στα γυρίσματα στην Καρύταινα γενικός οργανωτής ήταν ο τοπικός σύλλογος «Κοινόν Καρυτινών», αλλά και παραβρέθηκαν αναβιωτικές ομάδες από το Γύθειο και το Ξηρόμερο Αιτωλοακαρνανίας. Η φιλοξενία από τους τοπικούς φορείς σε Ηλεία και Αρκαδία υπήρξε υποδειγματική και ενθουσίασε τους πάντες, που βλέπουν ότι τέτοιες πρωτοβουλίες βρίσκουν απήχηση.
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Η παρουσία συλλόγων από την Μεσσηνία σε άλλα μέρη. Αυτές όλες οι πρωτοβουλίες δεν περιορίζονται στον επετειακό χαρακτήρα των 200 ετών, αλλά έχουν σημείο αναφοράς στην προβολή της πρόσφατης μας Ελληνικής Ιστορίας. Για αυτό, παρά την ενσκήψασα επιδημία λόγω κορωνοϊού, οι προσπάθειες δεν θα τερματιστούν το 2021, αλλά και στα επόμενα χρόνια, μέσα στο ανάλογο πνεύμα συνεργασίας και σεβασμού στην Ιστορική Αλήθεια. Υπάρχουν και άλλοι Σύλλογοι στην Μεσσηνία που θα έχουν τις δικές τους πρωτοβουλίες μέσα από εκδηλώσεις εντός και εκτός Μεσσηνίας. Αυτό διαφαίνεται και από τις ως τώρα επαφές των Μεσσήνιων πολιτών και των Συλλόγων της Καλαμάτας και άλλων περιοχών με άλλες περιοχές της Ελλάδος, που δείχνουν ενδιαφέρον για να αναδειχθεί η Ιστορία μας.
Η συνεργασία με το Πολεμικό Μουσείο, ως δείγμα αναγνωρίσεως της όλης πρωτοβουλίας. Το Πολεμικό Μουσείο των Αθηνών, που διαχειρίζεται ένα τεράστιο αρχείο της Ελληνικής Ιστορίας, ζήτησε και πέτυχε συνεργασία με τον κ. Ιωάννη Μουτσούλα και τους λοιπούς φορείς των 2 ταινιών. Στόχος αυτής της συνεργασίας (που ολοκληρώθηκε με επίσκεψη του υπευθύνου του Ιστορικού Αρχείου του Πολεμικού Μουσείου κ. Ιωάννη Κοροδήμου στην Καλαμάτα) είναι να παρουσιαστούν σημαντικά κομμάτια της Ιστορίας του 1821 στην Πελοπόννησο μέσα από τις λήψεις που έγιναν για τις 2 ταινίες. Ο κ. Ι. Κοροδήμος πήρε υλικό από τις ταινίες για να προβληθεί σε Αεροδρόμια και Σταθμούς Μετρό της χώρας για το ευρύ κοινό. Οι εντυπώσεις που αποκόμισε το προσωπικό του Πολεμικού Μουσείου ήταν άριστες και με τον τρόπο αυτόν διανοίγονται νέες προοπτικές συνεργασίας στο μέλλον. Μάλιστα, ως δείγμα της εκτιμήσεως του έργου που επιτελέστηκε από τον κ. Μουτσούλα το Πολεμικό Μουσείο παραχωρεί την αίθουσα εκδηλώσεων του Μουσείου στην Αθήνα για προβολή των ταινιών για το κοινό της Αττικής, όταν επιτρέψουν τα μέτρα.
Κοινό κίνητρο όλων η αγάπη για την Ιστορία και την Παράδοση. Σε μία εποχή που αναγνωρίζεται ένας βαθμός ιστορικής αμνησίας ιδιαίτερα για τις νέες γενιές, κάθε τέτοια πρωτοβουλία αποτελεί μία δυνατή απάντηση που βοηθά το παρόν και το μέλλον μας. Όταν μάλιστα το φαινόμενο της Παγκοσμιοποίησης τείνει να ισοπεδώσει τις τοπικές ιστορικές μνήμες, αυτές οι πρωτοβουλίες προσφέρουν σε όλους ιδανική απάντηση. Και το 1821 αποτελεί μία άριστη πηγή διδαγμάτων για όλα, κάτι που ενισχύει η ευτυχής συγκυρία των 200 ετών. Ο σεβασμός στην Ιστορική Αλήθεια είναι το καλύτερο δώρο στις επόμενες γενεές.
Η ΜΕΣΣΗΝΙΑ ΣΕ ΠΡΩΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Τι ετοιμάζεται μέσα στο 2021; Η ευτυχής συγκυρία των 200 ετών από το 1821 αποτελεί για όλους μας ένα έναυσμα για κάτι καλύτερο. Ήδη και εμείς στην Μεσσηνία και με τους φίλους που συνεργαζόμαστε εκτός Μεσσηνίας ετοιμαζόμαστε για ένα σχετικό ντοκιμαντέρ σε μορφή ταινίας για την ζωή και την ηρωική δράση ενός Μεσσήνιου Οπλαρχηγού, του Ηλία Κορμά, από το Κεφαλληνού Μεσσηνίας. Ενός σπουδαίου Οπλαρχηγού του 1821 που από την πρώτη στιγμή συμμετείχε σε πολλές μάχες και τελικά έπεσε στο Μανιάκι στο πλευρό του Παπαφλέσσα το 1825. Για αυτόν σχετική δραματοποιημένη ταινία –ντοκιμαντέρ ο θα οργανώσει ο Εξωραϊστικός Πολιτιστικός Σύλλογος τον απανταχού Κεφαλληναίων «Η Πρόοδος», με την στήριξη του Δήμου Μεσσήνης. Μία πρωτοβουλία που αναδεικνύει άγνωστες πτυχές των αγωνιστών της Μεσσηνίας, που πρέπει να προβληθούν σε πανελλήνια κλίμακα. Ο Δήμος Μεσσήνης μέσα από τέτοιες πρωτοβουλίες αποδεικνύει το ενδιαφέρον του για την προβολή του ιστορικού του παρελθόντος.
Επίσης, με την συνεργασία του Πολεμικού Μουσείου της Αθήνας εντός του Φεβρουαρίου θα ξεκινήσουμε ένα ντοκιμαντέρ με θέμα την Επανάσταση του 1821 στον Μωριά. Ένα ντοκιμαντέρ που θα προβληθεί σε πανελλήνιο επίπεδο με το κύρος του Πολεμικού Μουσείου. Και αυτή η κίνηση δείχνει ότι το έργο που επιτελείται στον τόπο μας αναγνωρίζεται και σε επίπεδο ποιότητος αλλά και σε επίπεδο σεβασμού της ιστορικής πιστότητος. Και αυτό μας γεμίζει όλους με ικανοποίηση ότι κάτι θετικό συντελείται από όλες αυτές τις προσπάθειές μας.
Η Μεσσηνία και το 1821. Το 1821 είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο, που αποτελεί σημείο αναφοράς για την νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Και για την Ιστορία της Μεσσηνίας. Τι να πρωτοαναφέρουμε; Ότι εδώ γεννήθηκε το 1770 ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, τα ίδια χρόνια που η Καλαμάτα συμμετείχε μαζί με την Μάνη στην εξέγερση των Ορλωφικών; Την έναρξη του Αγώνος στις 23 Μαρτίου 1821 με την απελευθέρωση της Καλαμάτας, με συμμετοχή τόσων οπλαρχηγών στην περιοχή, μέχρι το Μανιάκι το 1825 και την καθοριστική ναυμαχία του Ναβαρίνου στην Πύλο! Υλικό ιστορικό ατελείωτο, που πρέπει με ευθύνη όλων μας να αναδειχθεί.
Τόσα ιστορικά περιστατικά υπάρχουν, σε πόλεις και χωριά της Μεσσηνίας και όλοι πρέπει να αγωνιστούν (από την Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας και τους Δήμους του τόπου έως το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και τους τοπικούς φορείς ) για να προβληθούν. Αξίζει η Ιστορία μας τον σεβασμό, σε μία εποχή που μας βοηθούν και τα τεχνολογικά μέσα. Αυτήν την ευκαιρία οφείλουμε να την αξιοποιήσουμε για το καλό του τόπου μας.
Η Μεσσηνία έχει μεγάλο ιστορικό βάθος, από τα προϊστορικά και τα Μυκηναϊκά χρόνια έως σήμερα. Και αυτή η ιστορική πραγματικότητα μπορεί να γίνει πιο κατανοητή και προσβάσιμη μέσα από την εικόνα και τον ήχο που προσφέρει μία ταινία. Το χρωστάμε και σε όσους πολέμησαν ηρωικά για να είμαστε ελεύθεροι, αλλά και στις επόμενες γενεές Ελλήνων.
Σκηνοθεσία – Παραγωγή
Ιωάννης Κ. Μουτσούλας
Σενάριο – Αφήγηση
Γεώργιος Κουρκούτας
Πολιτιστικός Σύλλογος Καλαμάτας «Αγία Τριάδα»
Χρήστος Βρυώνης, Αννα Μαλαπάνη, Ηλίας Μαλαπάνης, Δημήτριος Βρυώνης, Σοφία Βρυώνη, Σπυρίδων Αλεξάκης, Ελένη Σκόκου – Αλεξάκη, Δημήτριος Εξηνταβελώνης, Κωνσταντίνος Μάντζαρης, Ιωάννης Μαρκόπουλος.
Σκοπευτικός Ομιλος Παραδοσιακών Οπλων Πάτρας
Κωνσταντίνος Βαγγελάκος, Παύλος Ζαβέρδας, Φώτιος Βαγγελάκος, Αθηνά Βαγγελάκου, Ηλιάνα Βαγγελάκου, Πηγή Ζαβέρδα, Αντώνιος Κωνσταντόπουλος, Κωτσάκης,Τριαντάφυλλος Τριανταφυλλόπουλος, Αθανάσιος Τσαρούχης, Βιβή Μαρουλά.
Πολιτιστικός Σύλλογος Λάλα «Ο Αγιος Κωνσταντίνος»
Αναστάσιος Καραμέρος, Ιωάννης Εσκέιφ, Καλλιόπη Κανελλοπούλου, Αγγελος Καραμέρος, Ιάσονας Καψής, Ιωάννης Λυσανδρόπουλος, Ευαγγελία Παίνεση, Βασιλική Μπακάλη, Κωνσταντίνος Μπιλάλης, Νίκος Μπιλάλης, Κυριάκος Πολυζωγόπουλος, Κωνσταντίνος Μουλαγιάννης, Κρινιώ Τσαπάρα, Βάσω Χαριτοπούλου.
Σύλλογος Ιστορικής Αναβίωσης «Ελληνομνήμονες» Καλαμάτας
Σπυρίδων Κατσίρας, Κωνσταντίνος Αγγελόπουλος, Βασιλική Δαφνά, Παναγιώτης Θεοδωρόπουλος, Βασίλειος Κουκούτσης, Ηλίας Κουκούτσης, Κωνσταντίνος Κουκούτσης, Ευάγγελος Μάλαμας, Ελένη Νικολακέα.
Σύλλογος Φίλων Ιστορίας «Χαράλαμπος Βιλαέτης»
Φώτιος Βερβίτας, Θεόδωρος Λάμπρος, Ιωάννης Γαλανόπουλος, Σταμάτης Πολίτης, Δημήτριος Καραγκούνης, Γεώργιος Κουρκούτας, Aθανάσιος Αναγνωστόπουλος, Νικόλαος Μητσόπουλος, Νίκη Νίκα,Σοφία Δούση, Γεώργιος Ράλλης, Κωνσταντίνα Γρίβα.
Πολιτιστικός Σύλλογος «Γεώργιος Καραισκάκης»
Βλυζιανών Ξηρομέρου
Θεόδωρος Κοσμάς, Νίκος Μπίμπας, Ελευθέριος Τσίνας, Γεώργιος Αποστολόπουλος.
Μορφωτικός Σύλλογος Μεσσηνίας
Νίκος Μιχαλέας, Χρήστος Καραμανέας
Σώμα Απόδοσης Τιμών Δήμου Ανατ. Μάνης
Πέτρος Γιαννακάκος, Δημήτριος Σωτηράκος